Kariyer Uygulama ve Araştırma Merkezi

Özgeçmiş Hazırlama ve Mülakat Teknikleri

Özgeçmiş Nasıl Yazılır?

Özgeçmiş (CV) Yazımı

Kariyer Hedefi
  • Başvurduğunuz pozisyona uygun özelliklerinizi anlatabileceğiniz, kendinizi tanıtacağınız ve başvuru amacınızı belirteceğiniz çok kısa bir paragraf yazmalısınız.
Kişisel Bilgiler
  • Adınızı, açık adresinizi, size ulaşılabilecek telefon numaralarını ve e-mail adresinizi özgeçmişinizin başına mutlaka yazmalısınız.
  • Sayfanın ortasına ya da sol üst köşeye yazılmalı.
  • Doğum tarihi, doğum yeri, medeni durum gibi bilgiler yazılmamalı.
  • Uyruğunuzu yurtdışındaki işlere başvuru yaparken yazabilirsiniz.
Eğitim Bilgileri
  • Mezun olduğunuz programları ters kronolojik sıra ile yazın.
  • Okurken aldığınız dereceleri ya da önemli başarıları ve genel not ortalamanızı belirtin.
  • Yeni mezunsanız bu bölüm başta olmalı ama iş deneyimine sahipseniz bu bölümü iş deneyimi bölümünün altına yazabilirsiniz.
İş/Staj Deneyimi
  • Ters kronolojik sıra ile iş ve staj deneyimlerinizi yazın.
  • Çalıştığınız yerdeki pozisyonunuzu belirtin. Her birinin altına sorumluluklarınızı ve genel olarak yaptığınız işleri kısaca listeleyin.
  • Başarılarınızı özellikle vurgulayın.
Beceriler
  • Bildiğiniz yabancı dilleri ve bilgisayar programlarını yazın.
  • Birkaç program ya da yabancı dil biliyorsanız yanlarına hangi seviyede bildiğinizi ekleyebilirsiniz.
  • Bunların dışında başvurduğunuz pozisyon özelinde yazılabilecek becerilerinizi ekleyin.
Beceriler
  • Mesleğinizle ilgili profesyonel kuruluşlara üye iseniz bunları yazmanız sizin için avantaj olacaktır.
  • Bunun dışında katıldığınız aktiviteleri ve ilgi alanlarınızı uygun başlıklar altında özet olarak ekleyebilirsiniz.
  • Fakat bütün ilgi alanlarınızı ya da aktivitelerinizi sıralamak yerine sadece önemli olan ya da başvurduğunuz pozisyonla ilgili olan birkaçını eklemelisiniz.
  • Eğer pozisyon için gerekli ise ek bilgi başlığı altında sürücü belgenizin olduğunu belirtebilirsiniz.
Eğitimler/Sertifikalar
  • Katıldığınız mesleki kurs ve eğitimleri, sertifikalarınızı uygun başlıklar altında belirtin.
Referanslar
  • İki referans yazılabilir.
  • Yeni mezunsanız referanslarınızın biri hocanız, biri de stajyer olarak bağlı çalıştığınız yöneticiniz olabilir.
  • Diğer seçenek ise, "Talep edildiğinde verilecektir." ibaresini eklemektir.
  • Eğer referansınız yoksa bu bölümü eklemeyebilirsiniz.
  • Sizi çok yakından tanımayan kişileri referans olarak göstermeyin ve referans gösterdiğiniz kişilere önceden haber verin.

Etkili CV Yazımı İçin Püf Noktalar

  • A4 kâğıda yazın.
  • Özgeçmişiniz en fazla 2 sayfa olmalı. (Akademik CV daha uzun olabilir.)
  • Uzun paragraflardan kaçının. (CV incelemelerine en fazla 1-3 dakika süre ayrılmaktadır)
  • Birinci ya da üçüncü tekil kişi ağzıyla yazın.
  • Özgeçmişinizi bilgisayarda yazın.
  • Genellikle ‘’Times New Roman’’ veya ‘’Arial’’ gibi kolay okunabilen karakterler kullanın, 11 ya da 12 punto ile yazın.
  • Kelime ve cümlelerin altını çizmeyin. (İnternet adresleri hariç)
  • İmla kurallarına dikkat edin.
  • Anlaşılır bir dil kullanın, size ait olmayan ifadeleri kullanmayın.
  • Özelliklerinizi ve başarılarınızı ön plana çıkarın.
  • Başvurduğunuz pozisyona uygun bir ön yazı hazırlayın. Genel başvuru yapıyorsanız, ön yazınızda hangi alanda çalışmak istediğinizi belirtin.
  • Ters kronolojik sıra takip edin.
  • Gereksiz bilgiler eklemekten kaçının.
  • Fotoğraf (isteniyorsa)
  • Fotoğrafçıda çekilmiş, vesikalık fotoğraf olmalı.
  • Takım elbiseli çekilmiş fotoğraflar eklenmeli.
  • Silik, bulanık, arka planı karışık fotoğraflar eklenmemeli.

CV Türleri

Kronolojik CV

En yaygın kullanılan özgeçmiş türüdür. Ters kronolojik sıra takip edilir. Okuyan açısından takibi kolaydır ama iş yaşamında uzun süreli boşluklar olan kişiler için uygun bir tür değildir. Bu türde bulunabilecek başlıklar aşağıdaki gibidir:

  • Kişisel Bilgiler
  • Kariyer Hedefi/ Profil
  • Eğitim Bilgileri
  • İş/Staj Deneyimi
  • Eğitimler/Seminerler
  • Beceriler
  • Aktiviteler/Üyelikler/İlgi Alanları
  • Referanslar
Performans CV

Kariyerinizdeki gelişimi ortaya çıkarabileceğiniz bir özgeçmiş türüdür. Fakat farklı bir alanda çalışmayı hedefliyorsanız ya da henüz çok fazla başarınız yoksa bu tür sizin için uygun değildir. Aşağıdaki başlıklardan oluşabilir:

  • Kişisel Bilgiler/Profil
  • Önemli Başarılar: Çalışma hayatınızdaki önemli başarıları ön plana çıkarabileceğiniz bir alt başlık olarak ekleyebilirsiniz.
  • İş Deneyimi: Sorumluluklarınızı listeleyin ve önemli başarılarınızı vurgulayın.
  • Eğitimler/Sertifikalar
  • Eğitim Bilgileri
  • Beceriler/İlgi Alanları/Diğer Bilgiler
  • Referanslar
İşlevsel CV

Sahip olunan iş tecrübelerini belli başlıklar altında toplayarak yazılan bu özgeçmiş türünde ilgi tecrübelere ve başarılara çekilmiş olur. Belli bir süre iş yaşamına ara vermiş ya da kariyer yolunu değiştirmek isteyen kişilerin kullanabileceği bir türdür. Aşağıdaki başlıklardan oluşabilir:

  • Kişisel Bilgiler/Profil
  • İş deneyimlerinizi uygun başlıklar altında sınıflandırmalısınız (Örn: İnsan Kaynakları, Pazarlama vb.). Bu başlıklar altında çalıştığınız pozisyonlarda aldığınız sorumlulukları ve elde ettiğiniz başarıları genelleyerek yazabilirsiniz.
  • İş Deneyimi: Ters kronolojik sıra ile çalıştığınız iş yerlerini ve pozisyonları kısaca listeleyin.
  • Eğitimler/Sertifikalar
  • Eğitim Bilgileri
  • Beceriler/İlgi Alanları/Diğer Bilgiler
  • Referanslar
Hedefe Yönelik CV

Kişisel becerilerin, deneyimlerin ve niteliklerin altı çizilir. İşlevsel özgeçmişten farkı, kariyer hedefinin belirlenmiş olduğu durumlarda belirli bir sektörün, belirli bir koluna yönelik başvuru yaparken kullanılmasıdır. Aşağıdaki başlıklardan oluşabilir:

  • Kişisel Bilgiler/Profil
  • Yetkinlikler: Bugüne kadar yaptığınız işlerden derlediğiniz beceri ve yetkinliklerinizin başvurduğunuz pozisyona uygun olanlarını listelemelisiniz.
  • Başarılar: Çalışırken ulaştığınız başarıları kısaca listelemelisiniz.
  • Deneyim: Kısaca hangi tarihler arasında, hangi firmada, hangi pozisyonda çalıştığınızı listelemelisiniz.
  • Eğitim Bilgileri
  • Beceriler/Diğer Bilgiler
  • Referanslar
Alternatif CV

Standart bir formatı yoktur. Yaratıcılık gerektiren alanlara yapılan başvurularda kullanılabilir. (Örn: Reklamcılık, moda tasarım, halkla ilişkiler vb.)

  • Öğrenci/Yeni Mezun CV Başlık Örnekleri
  • Kişisel Bilgiler
  • Kariyer Hedefi
  • Eğitim Bilgileri
  • Staj/İş Deneyimi (varsa)
  • Yabancı Dil Bilgisi
  • Bilgisayar Bilgisi
  • Üyelikler/Aktiviteler/İlgi Alanları

Ön Yazı Nasıl Yazılır?

Ön Yazı Nasıl Hazırlanır?

Ön Yazı
  • Ön yazı, CV’nin önüne eklenen ve işte benim özgeçmişim demenin ötesinde mesajlar veren bir kapak sayfasıdır.
  • Neden onlara yazdığınızı,
  • Neden bu iş için çok uygun olduğunuzu,
  • Kariyer beklentilerinizi gösterir.
Giriş
  • Kim olduğunuzu ve ilanı nerede görüp başvuru yaptığınızı açıklayın.
Gelişme
  • Şirketle ve pozisyonla neden ilgilendiğinizi açıklayın.
  • Pozisyona uygun özelliklerinizden bahsedin ve mümkünse bunları örneklendirin.
  • Şirketle ilgili sahip olduğunuz bilgilerden ve neden bu iş için uygun olduğunuzdan bahsedin.
  • Genel başvuru yapıyorsanız, kariyer beklentinizi açıklayın.
Sonuç
  • Teşekkür cümlesi yazın.
  • Bundan sonra iletişimi nasıl sürdürebileceğinizle ilgili bilgi verin.
Ön yazıyı hazırlamadan önce,
  • Amaçlarınızı belirleyin.
  • Firma ve pozisyon hakkında bilgi sahibi olun.
  • Başvurduğunuz firma ve pozisyonu tercih etmenizdeki nedenleri saptayın.
  • Bilgi ve becerilerinizin farkına varın.
  • Kararlılık ve istekliliğinizi ortaya koyun.

Mülakatta Ne Yapmalı?

Mülakat

Mülakat Öncesi
  • Firma ve pozisyon hakkında detaylı bilgi sahibi olun.
  • Başvurduğunuz firma ve pozisyonu tercih etme nedenlerinizi iyi belirleyin.
  • Mümkünse geçmiş çalışmalarınızı özetleyen bir portfolio hazırlayabilirsiniz.
  • Mülakat yerini ve adresi öğrenin.
  • Mümkünse mülakat yapacak kişinin ismini ve pozisyonunu öğrenin.
  • Mülakata geç kalmayın, mümkünse 10 dakika önce orada olun.
  • Kıyafet seçiminize dikkat edin.
  • Gelebilecek soruları düşünün ve hazırlanın.
  • Bekleme odasındaki davranışlarınıza dikkat edin.
Mülakat Sırasında
  • Görüşme odasına giriş ve ilk izlenim önemlidir.
  • El sıkışmak: Enerjik ve güçlü olmalı. El terli olmamalı.
  • Göz içine bakmak: Konuşurken odanın çevresine değil göz içine bakın. Aksi kendine güvensizliğin göstergesidir.
  • El kol hareketleri: Konuşmaya anlam katar. Aşırı olursa dikkati dağıtır.
  • Saç kaşımak, kalem çıtçıtlamak, bacak sallamak olumsuz etkiler bırakır.
  • İkramlara yönelik davranışlar önemlidir. İkram edilen bir şeyi içmemek ayıp sayılabilir ama konuşmanın akışını etkileyecek şekilde yiyip içmek doğru olmaz.
Mülakat Soruları
Genel Sorular
  • Bize kendinizi tanıtın (2 dakikayı aşmamalı)
  • Neden bizim şirkete başvurdunuz?
  • Neden sizi seçelim?
  • Siz kendinizi nasıl tanımlardınız?
  • Arkadaşlarınız sizi nasıl tanımlar?
Davranışsal Sorular
  • Bir projeye lider olarak atandığınızda, nasıl bir yönetim gösterdiniz?
  • İş planının gerisinde kaldığınız bir proje oldu mu? Anlatın.
Gerilim Soruları
  • Gelir gider hesapları ile oynayan bir çalışanı keşfettiğinizde ne yapardınız?
  • İş hayatınızda yaptığınız en büyük hata nedir? Bu hatadan edindiğiniz tecrübe?
  • Çalışma grubundaki 5 kişiden 4’ü birbiri ile anlaşamıyor. Çözümünüz?
Teknik Mülakat
  • İş tecrübesini de içeren belirli teknik konulara odaklanan sorular.
Bazı Mülakat Soruları ve Yanıtları
En zayıf yönünüz nedir?
  • Zayıflığı, güçlü yöne çevirmek mümkün olabilir. Örneğin, gençlik ya da tecrübesizlik faktörleri zayıf yanlar olabileceği gibi dinamizm ve iş öğrenme kolaylığı açısından bakıldığında güçlü yanlar olarak da sunulabilir.
En güçlü yönünüz nedir?
  • Başvurduğunuz iş ile ilintili olanı söylemek artı puan kazandıracaktır.
Stres ile nasıl başa çıkabiliyorsunuz?
  • "Rekabetçi ve stresli ortamlar verimimi artırır"
  • "Strese göre değil ortama ve verilere göre önlem almak gerekir."
Neden bizim şirkette çalışmak istiyorsunuz?
  • "Verileriniz yükselişte. Yükselen bir şirkette çalışmak ve katkıda bulunmak istiyorum"
Günde en fazla kaç saat çalışabilirsiniz? (İşleri bir türlü yetiştiremiyor mu? Gizli sorusu)
  • Az çalışmak kadar çok çalışmak da problem yaratabilir! İşleri vaktinde yetiştiremiyor izlenimi doğabilir. "İşimi bitirinceye kadar"
Eve iş götürür müsünüz? (Zor soru. Cevap uzadıkça zor durumda kalmak mümkün)
  • "Gerektiğinde tabii ki. Bazı işlerin zamanında bitirilmesi gerektiğinin bilincindeyim".
İnsanlar en çok hangi yönünüzü eleştirir? (Acaba çok hassas mı? Gizli sorusu)
  • "Sürekli eleştirilen bir yönüm yoktur. Üstelik eleştirileri dinlemeyi ve hatalarımı düzeltmeye çalışmayı severim".
Bu pozisyondaki maaş beklentiniz? (Kritik soru: Kendinize biçtiğiniz değer ile eşanlamlı olabilir.)
  • Maaşı tartışmadan önce sorumluluklarımın ne olacağını daha detaylı tartışmak istiyorum.
  • Mümkün olduğunca maaşla ilgili konuşmamak gerekir. Maaş teklif aldığınızda konuşulması gereken bir konu.
  • Önceden piyasa araştırması yapmak çok yararlı olacaktır. "Yaptığım araştırmalara göre ücretler XX-XXX arasında değişiyor." diyebilirsiniz. Bu şirket hakkında araştırma yaptığınızı gösterir.
Bir önceki işinizden neden kovuldunuz?
  • Dürüst davranın. Fakat eski işiniz, patronunuz ya da iş arkadaşlarınızla ilgili kötü konuşmama konusunda özen gösterin.
  • Örneğin, "Yeni patronum kendi takımıyla çalışmak istedi."
YAPIN!
  • Dürüst cevaplar verin.
  • Karşı sorular sorun.
  • Motivasyonunuzu belli edin.
  • Grup oyuncusu olduğunuzu vurgulayın.
  • Profesyonelliğinizi sarsmayın. (Aşırı şaka vb.)
YAPMAYIN!
  • Özel bilgiler vermek
  • Geçmiş problemlerden bahsetmek
  • Ücreti tartışmak. (İşe alındıktan sonra tartışılan bir konudur.)
  • Mülakatçının sözünü kesmek
  • Sorulara evet, hayır gibi çok kısa cevaplar vermek
  • Aile sorunlarını açmak

Kaynak: http://kpm.metu.edu.tr/